Kantoren

Waarom kantoortuinen niet altijd zorgen voor meer productiviteit

Uit onderzoek blijkt steeds vaker dat kantoortuinen niet bevorderlijk zijn voor productiviteit. Wij zetten alle recente inzichten op een rijtje.

Er zijn twee nieuwe onderzoeken gepubliceerd die wederom bevestigt dat kantoortuinen slecht zijn voor productiviteit. Eerder schreven wij over het onderzoek van breinwetenschapper Theo Compernolle die in zijn publicatie The open office is naked: the fifth brainchain het zelfde aan toont. Tevens heeft Wim Pullen in de Architect laten zien dat werknemers zelf aangeven relatief ontevreden te zijn over privacy en concentratiemogelijkheden op kantoor. Nu tonen Stephen Turban en Ethan Bernstein van de Harvard University en Alison Hirst en Christine Schwabenland van de Anglia Ruskin University in hun onderzoeken het zelfde aan.

Privacy is essentieel

De belangrijkste reden waarom kantoortuinen vaak niet bevorderend zijn voor productiviteit heeft te maken met privacy. Ethan Bernstein en Stephen Turban leggen uit dat mensen een natuurlijke behoefte hebben aan privacy. Zodra mensen een gebrek aan privacy ervaren zullen zij verschillende strategieën toepassen om voor meer privacy te zorgen. Hierbij komt het doel van kantoortuinen, het faciliteren van meer interactie tussen werknemers, in het geding. Werknemers in een kantoortuin die een gebrek aan privacy ervaren zullen vaker een koptelefoon op zetten, zich verschuilen achter hun beeldscherm en zullen zij vaker via mail contact zoeken met collega’s, in plaats van face-to-face.

Alison Hirst en Christine Schwabenland laten zien dat werknemers, vooral vrouwen, die in kantoortuinen werken vaak hun kledingkeuze aanpassen aan de kantoortuin. Omdat werknemers in een kantoortuin zich meer bekeken voelen, ervaren veel werknemers de noodzaak om voor formelere kleding te kiezen om beter over te komen op hun collega’s en werkgever. Hoewel veel werknemers zich meer aan elkaar gelijkgesteld voelden door de open indeling van kantoortuinen wordt dit door velen alsnog als een inbreuk op privacy ervaren.

Theo Compernolle

Theo Compernolle geeft drie manieren waarop we ons brein ‘ketenen’ op kantoor en waardoor we niet goed functioneren: (1) constant online en bereikbaar zijn, (2) multitasken, en (3) stress. Deze drie manieren hebben te maken met de indeling van kantoren en kantoortuinen: ‘Een kantoortuin wordt vaak verpakt als stimulans voor betere communicatie en meer samenwerking. Maar dat is een misverstand. Het gebrek aan privacy zorgt juist voor meer gebabbel en minder echte gesprekken, meer afleiding en meer irritatie.

Wat werkt beter?

Theo Compernolle noemt een flexibel kantoor dat zich aanpast aan de behoefte van mensen als een goede oplossing om zowel concentratie als ontmoeting te stimuleren. Stilte, privacy, personalisering en daglicht zijn volgens Compernolle belangrijke voorwaarden voor een breinvriendelijk kantoor. Verder is het belangrijk om over de gangen en pleinen na te denken, niet alleen over de werkruimtes. Daarnaast moeten er ruimtes zijn waar mensen kunnen herstellen en ‘afkoppelen’. 

Lees meer over hoe je een breinvriendelijk kantoor kunt creëren in ons artikel en ons nieuwe boek.

Beeld: © Architecten Cie