Kantoren

Healthy Working: een circulair kantoor wérkt

Samen met Pharos onderzoekt de nieuwe draai dit jaar een aantal thema’s op het gebied van healthy working. In deze eerste aflevering: het circulaire kantoor. 

Het is de Week van de Circulaire Economie. Nederlandse bedrijven moeten steeds duurzamer worden: de overheid wil dat de economie in 2050 volledig op herbruikbare grondstoffen draait. Wat betekent dit voor bedrijven die de gezondheid en het welzijn van hun personeel willen bevorderen en op welke manier kan een circulair kantoor daaraan bijdragen?

Allereerst: circulariteit moet passen bij de ‘why’ ofwel missie en visie van het bedrijf. Medewerkers voelen zich betrokken bij en verbonden met hun werkgever als ze gedeelde waarden hebben. Zo heeft het Wereld Natuur Fonds haar kantoor heringericht met grotendeels hergebruikt en circulair materiaal: dat dit een logische keuze is voor een natuurbeschermingsorganisatie, is evident. Werknemers zullen dan ook sneller geneigd zijn om qua gedrag mee te gaan in een duurzaam kantoorconcept met bijvoorbeeld minder afval en meer hergebruik. Ook distributeur van biologische groente en fruit Eosta heeft een circulair kantoor. Dit past bij de bedrijfscultuur, waarin zorg voor elkaar en voor de aarde belangrijk zijn. 

Het nieuwe kantoor van Eosta

‘Kritisch op wat erin gaat’

Een groot deel van de circulaire economie is gebaseerd op hergebruik. Door onder meer urban mining en office mining wordt verspilling tegengegaan. Voor de gezondheid van de planeet én van mensen is het belangrijk om goed te kijken naar de herkomst en aard van hergebruikte materialen. Je wilt immers geen troep en gif in het ecosysteem blijven rondpompen. De gebruikte grondstoffen bepalen de waarde in een tweede levenscyclus, zo merkte programmamaker Zero Waste Demonteren Wytze Kuijper bij de renovatie van kantoorpand Pharos in Hoofddorp. “Stoffen als asbest en glaswol en vluchtige stoffen als formaldehyde en radion waren twintig jaar geleden heel gebruikelijk in de bouw en de industrie. Ik ga met bedrijven in gesprek of ze nú verantwoording kunnen nemen voor de producten die ze voorheen verkochten en die willen terugnemen. Dat is niet altijd even makkelijk. We moeten dus ook heel kritisch zijn op wat er straks het gebouw in gaat. Want je wilt niet werken met het asbest van de toekomst.”

Gelukkig zijn al veel bedrijven zich hiervan bewust. Drie voorbeelden van verantwoord hergebruik zijn onder meer:

1. Plastic Whale en Vepa maken meubels van plastic afval uit Amsterdamse grachten.

2. Quickpanell, Ekotex, Ecor en EverUse maken circulaire binnenwanden van papierafval.

3. Ook computers, telefoons en andere ict-producten kunnen na reparaties en software-updates goed worden hergebruikt. Het bedrijf Centralpoint biedt circulaire IT-oplossingen, maar er zijn meer spelers die hiermee bezig zijn.

Groene gevels dragen ook bij aan psychologische welzijn van werknemers

Een andere manier van verantwoord produceren is door organische materialen te gebruiken die na de levensduur van het product afvalloos kunnen worden afgebroken of hergebruikt.

1. Mycelium – de schimmeldraden van paddenstoelen – is een veelbelovend materiaal met veel mogelijke toepassingen. Het Amerikaanse bedrijf Ecovative maakt er meubels van en de Nederlandse kunstenaar Maurizio Montalti onderzoekt samen met de Universiteit Utrecht hoe mycelium plastic kan vervangen.

2. Olifantsgras is een materiaal waar allerlei producten van worden gemaakt. Van dit snelgroeiende gewas maakt het Nederlandse bedrijf Vibers papier, verpakkingsmateriaal, beton en bioplastic, maar ook broodtrommels en servies

3. Ook hennep, zeewier en bamboe worden gebruikt als bouwmateriaal, isolatie of als alternatief voor tropisch hardhout.

Circulaire businessmodellen

Een grote vraag voor veel bedrijven is: hoe krijgen we een circulair kantoor gefinancierd? Daarvoor zijn verschillende oplossingen. Bureaus als Copper8 helpen hun klanten bij het circulair aanbesteden en inkopen. Interieurbedrijf Logge Circulair noemt twee circulaire businessmodellen:

1. Product as a service is gebaseerd op bruikleen. Je koop dus geen lampen, maar lichturen. 

2. Sale and buyback betekent dat de producten na de afgesproken gebruiksduur worden teruggenomen door de leverancier, tegen een  vergoeding op basis van de restwaarde.