Omdat we de meeste tijd binnen zitten willen we het misschien weleens vergeten, maar de mens gedijt het beste in een natuurlijke omgeving. Een van de lessen uit ons jaarboek van 2017 is dat biofilisch design, ontwerp met de natuur als uitgangspunt, veel voordelen kan bieden. Waarom wordt deze les niet altijd meegenomen naar schoolgebouwen?
Schoolgebouwen zijn te warm
Schoolgebouwen zijn bij uitstek plekken waar gezondheid voorop hoort te staan om kinderen een prettige en leerzame omgeving te kunnen bieden. Tijdens de afgelopen zomer, die bovengemiddeld warm was, is gebleken dat klaslokalen bij warm weer als onprettig en ongezond ervaren worden. “In de middag is het echt drukkend warm. De kinderen worden futloos, ze concentreren zich niet meer. En in plaats van rustig worden ze een beetje druk. Dan kunnen we eigenlijk niet meer zoveel”, vertelt een basisschoolleraar aan de NOS.
Peter van Loon van de stichting Scholen van Morgen vertelt dat 70 tot 80 procent van alle schoolgebouwen in Nederland te warm is. Dit leidt bij kinderen tot allerlei problemen, van vermoeidheid en misselijkheid tot hoofdpijn en gebrek aan concentratie. De oorzaak hiervan ligt grotendeels bij de schoolgebouwen en de slechte kwaliteit hiervan. Volgens van Loon zijn veel schoolgebouwen verouderd. Er is behoefte aan zonneschermen, meer ventilatie en aanpassingen aan de vaak platte daken. Dit zet aan tot nadenken over hoe leeromgevingen voor kinderen en jongeren beter ontworpen kunnen worden.
Groen als oplossing
De helende werking van de natuur is goed in te zetten bij het ontwerpen en inrichten van gebouwen. Zo hebben bijvoorbeeld groene daken naast veel andere voordelen ook de capaciteit om leslokalen en andere binnenruimtes koeler te houden. Groene daken isoleren goed en houden de temperatuur van binnenruimtes constant. Bovendien brengen zij verkoeling in de stad, zorgen ze voor tijdelijke opname van regenwater en vergroten ze de biodiversiteit. Veel gemeenten geven tegenwoordig subsidies voor de aanleg van groene daken.
Brede School met groen dak in Dordrecht
Niet alleen in het exterieur komt groen van pas. Het is reeds bekend dat de aanwezigheid van groen in binnenruimtes erg belangrijk is. Groene interieurs dragen bij aan de gezondheid en productiviteit op de werkvloer en aan mensen in het algemeen, dus ook kinderen en jongeren. Dit wordt bevestigd in een recent onderzoek van de Vrije Universiteit Amsterdam. Onderzoekers vroegen leerlingen op een middelbare school in een vragenlijst naar hun leefstijl en naar hoe groen en gezond zij hun huidige universiteit vinden.
Schoolomgevingen in cijfers
Met behulp van foto’s onderzocht of studenten de voorkeur geven aan een groen ingerichte universiteitsomgeving en in een experiment is onderzocht wat de effecten zijn van het vergroenen van een leslokaal. De onderzochte studenten bleken matig tevreden over hun lesomgeving en gaven een sterke voorkeur aan voor groenere lesruimtes. Bovendien gaven studenten in groene lesruimtes een hoger cijfer aan de aantrekkelijkheid van de ruimte, het klimaat in de ruimte en aan hun gemoedstoestand.
Zowel buiten als binnen kan groen er voor zorgen dat kinderen en jongeren zich prettiger voelen en beter functioneren. Het aanleggen groene daken en het groener maken klaslokalen en schoolomgevingen heeft uiteenlopende voordelen voor leerlingen, leerkrachten en het milieu. Het is nu tijd om hierin te investeren.