Kantoren

5 manieren waarop kantoren bijdragen aan werkgeluk

Kan een kantoorgebouw mensen gelukkiger maken? Zeker: met goede architectuur, techniek, inrichting, dienstverlening en een portie inspiratie gaan mensen een stuk gelukkiger naar hun werk.

Werkgeluk hangt samen met tal van factoren, waaronder de inhoud van het werk, de bedrijfscultuur, mogelijkheid tot zelfontwikkeling en het contact met collega’s. Maar ook een kantoorgebouw heeft invloed op het geluk van werknemers. Want waar voel je je energieker en gemotiveerder: in een kaal gebouw met kleine, muffe hokjes of in een inspirerend pand dat inspeelt op jouw werkbehoeften?

1. Architectuur 

Steeds meer zijn architecten zich bewust van de invloed van hun ontwerp op de gemoedstoestand van mensen. Juist bij kantoren, waar mensen moeten presteren en het optimale uit zichzelf moeten kunnen halen, is dit van groot belang.

De Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) let bij het uitreiken van de jaarlijkse verkiezing ‘Gebouw van het jaar’ ook op hoe een gebouw bijdraagt aan het geluksgevoel van mensen. “Ondanks dat geluk een metawaarde is, proberen we dit concreet te maken met duurzaamheid, functionaliteit en sociaal welbevinden. Als je op die registers hoog scoort, kom je aan geluk”, zei BNA-directeur van de Fred Schoorl in 2017 tegen online vakblad Publiek Perspectief.

Kantoren zijn niet meer alleen een werkplek © Hassell Studio

“In succesvolle kantooromgevingen zie je licht, sfeer en functionaliteit moeiteloos integreren”, vervolgt Schoorl. “Kantoren zijn daarnaast steeds minder uitsluitend een werkplek en steeds meer informele verblijfsruimtes waar je kunt werken, eten, overleggen, netwerken, ontspannen of sporten. Architecten moeten zich daarvan bewust zijn.”

2. Techniek

Zaken als verlichting, binnenklimaat en akoestiek – die kunnen alleen afbreuk doen aan het geluksgevoel, zou je denken. Niet zelden hoor je mensen klagen over lawaai, tocht of een gebrek aan daglicht. Als ze maar op orde zijn dus? Het is meer dan dat: innovatieve technologie in kantoorgebouwen vormt een belangrijke factor voor werkgeluk. Neem verlichting: door lampen te gebruiken die zich aanpassen aan de biologische klok van mensen, voelen die zich energieker. Hetzelfde geldt voor frisse lucht: die maakt je hoofd helderder – alsof je op een Zwitserse alpenweide staat in plaats van achter je bureau zit. En slimme akoestische zorgen ervoor dat kantoorwerkers geconcentreerder en productiever zijn en in een goede werkflow komen.

3. Inrichting

De inrichting van een gebouw kan een groot verschil maken en het gedrag van de gebruikers ondersteunen. Zo kunnen ergonomisch meubilair, voldoende groen en frisse kleuren de werkdag positief beïnvloeden. Het belangrijkst in een kantoor is dat mensen de keuze hebben voor het soort ruimte waarin ze willen werken, vertelde Jan Willem Leverstein van architectenbureau COARE eerder aan de nieuwe draai. Een ruimte met veel prikkels kan de interactie en creativiteit stimuleren. Maar moet je je concentreren, dan moet je je kunnen afzonderen in een prikkelarme ruimte. “Nu hebben gebouwen vaak óf privacy in de vorm van werkkamers, óf alleen maar verbinding met open kantoorvloeren. Terwijl je op zoek moet gaan naar de juiste verhouding tussen afzonderen en verbinden.” Ook hersenwetenschapper Theo Compernolle benadrukte eerder het belang van ‘breinvriendelijke’ kantoren.

De inrichting van een gebouw maakt veel verschil.

Wat je in ieder geval níet moet doen, waarschuwt Leverstein, is de inrichting overal in het gebouw hetzelfde maken. “Als alle verdiepingen hetzelfde eruitzien, voel je je al snel verloren. Een gebouw moet steeds veranderen als je er doorheen loopt, net zoals de omgeving en sfeer verandert als je door een dorp loopt, met herkenningspunten als kunst op een rotonde.”

4. Dienstverlening 

Het ideale kantoorgebouw biedt faciliteiten en diensten aan die je dag makkelijker en leuker maken: je kunt er gezond en lekker eten in een gezellig restaurant, je kunt er terecht voor sport en ontspanning en er is optimale ondersteuning voor alle ICT-toepassingen. Uiteraard is er snel internet en lekkere koffie en thee. Maar wat denk je van een stomerij, een afhaalpunt voor postpakketten en leenauto’s en -fietsen? En dat alles moet natuurlijk handig te boeken zijn in één app.

Pharos biedt fitnessprogramma’s aan voor haar leden.

Een voorbeeld van een kantoorpand met zo’n vooruitstrevend dienstenpakket is Pharos in Hoofddorp. De huurders van dit pand kunnen bijvoorbeeld deelnemen aan een ‘fit’-programma met sport- en yogalessen en leefstijladviezen. Ook komt er een stilteruimte waar het brein even kan ‘ontkoppelen’ en opladen.

5. Inspiratie

Volgens psycholoog Martin Seligman, een van de grondleggers van de positieve psychologie, bestaat geluk uit drie niveaus: plezier, betrokkenheid en betekenis. Het eerste niveau gaat over dingen doen die positieve emoties teweegbrengen. Het is de meest oppervlakkige en tijdelijke vorm van geluk. Het tweede niveau gaat over het benutten van je sterke eigenschappen, die je in staat stellen het leven te leiden zoals jij dat wilt. De derde vorm van geluk gaat over het ervaren van een hoger doel: iets dat groter is dan jijzelf en je leven betekenis geeft.

Kantoren kunnen mensen zo inspireren dat ze op al die niveaus bijdragen aan geluk. Zo kunnen gebouwen zorgen dat je je welkom, rustig of juist energiek voelt door te sturen op de beleving. Door als ontmoetingsplek te fungeren, kan een werkplek zorgen voor plezier en betrokkenheid. Klimaatneutrale kantoren die zo min mogelijk afval produceren dragen bij aan een duurzame en circulaire economie. Door daar te werken draag je bij aan een hoger doel en dat voelt goed.

Kruisbestuivingen

Geen van voorgaande factoren staat op zichzelf. Zo kun je een sociaal gebouw waar ontmoeting belangrijk is, stimuleren met de architectuur, maar ook met de inrichting en de geboden services. En creëren van betekenis kan met duurzaamheid, maar ook door een inclusieve werkwijze. Zo werken bedrijven als de Ginkel Groep en Breedweer met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Het grootste effect wordt bereikt als de verschillende elementen in samenhang worden ontworpen en vanaf de start van een bouwproces worden meegenomen – liefst al vanaf het inventariseren van wensen en het opstellen van eisen.